Matura - język polski - egzamin pisemny

Zestaw 1 - Język polski w użyciu

Zadanie 1 (1 pkt)

Wymagania ogólne

  • I. Kształcenie literackie i kulturowe.
    • 7. Kształcenie umiejętności czytania, analizowania i interpretowania […] tekstów kultury […].
    • 8. Kształcenie umiejętności świadomego odbioru […] tekstów kultury na różnych poziomach […].
  • II. Kształcenie językowe.
    • 1.Pogłębianie funkcjonalnej wiedzy z zakresu nauki o języku.

Wymagania szczegółowe

  • I. Kształcenie literackie i kulturowe.
    • 2. Odbiór tekstów kultury. Zdający:
      • 2) analizuje strukturę tekstu […];
      • 3) rozpoznaje środki językowe i ich funkcje zastosowane w tekstach.
  • II. Kształcenie językowe.
    • 3. Komunikacja językowa i kultura języka. Zdający:
      • 3) rozpoznaje i określa funkcje tekstu […].

Zasady oceniania

1 pkt. – poprawne wskazanie funkcji i uzasadnienia.

0 pkt. – odpowiedź niepoprawna, niepełna lub brak odpowiedzi.

Odpowiedź oceniona na 1 pkt.

tytuł funkcja uzasadnienie
Czy warto zabić Anię z Zielonego Wzgórza? 2 C
Niech żyje Anne z Zielonych Szczytów! 1 B

Zadanie 2 (2 pkt.)

Wymagania ogólne

  • I. Kształcenie literackie i kulturowe.
    • 7. Kształcenie umiejętności czytania, analizowania i interpretowania […] tekstów kultury […].
    • 8. Kształcenie umiejętności świadomego odbioru […] tekstów kultury na różnych poziomach […].
  • II. Kształcenie językowe.
    • 1.Pogłębianie funkcjonalnej wiedzy z zakresu nauki o języku.

Wymagania szczegółowe

  • I. Kształcenie literackie i kulturowe.
    • 2. Odbiór tekstów kultury. Zdający:
      • 2) analizuje strukturę tekstu […];
      • 3) rozpoznaje specyfikę tekstów publicystycznych (…), rozpoznaje środki językowe i ich funkcje zastosowane w tekstach.
  • II. Kształcenie językowe.
    • 3. Komunikacja językowa i kultura języka. Zdający:
      • 3) rozpoznaje i określa funkcje tekstu […].

Zasady oceniania

2 pkt. – odpowiedź poprawna z trafnym uzasadnieniem odwołującym się do obu tekstów.

1 pkt. – odpowiedź poprawna z trafnym uzasadnieniem odwołującym się do jednego tekstu.

0 pkt. – odpowiedź niepoprawna lub niepełna albo brak odpowiedzi.

Przykładowa odpowiedź oceniona na 2 pkt.

Rozstrzygnięcie: teksty są publicystyczne.

Uzasadnienie: Autorzy prezentują w nich swoje subiektywne stanowiska, pierwszy krytykując, drugi chwaląc nowe tłumaczenie powieści. Posługują się słownictwem wartościującym oraz wyrażają swe emocje, na przykład za pomocą wykrzyknień. Pragną wpłynąć na opinię odbiorcy, zachęcić go do refleksji, choćby za pomocą pytań retorycznych.

Przykładowa odpowiedź oceniona na 1 pkt.

Rozstrzygnięcie: teksty są publicystyczne.

Uzasadnienie: Autorzy wyrażają swe subiektywne opinie, na przykład za pomocą pytań, którymi chcą też wpłynąć na odbiorcę i zachęcić go do refleksji.

Zadanie 3 (1 pkt.)

Wymagania ogólne

  • I. Kształcenie literackie i kulturowe.
    • 7. Kształcenie umiejętności czytania, analizowania i interpretowania […] tekstów kultury […].
    • 8. Kształcenie umiejętności świadomego odbioru […] tekstów kultury na różnych poziomach […].
  • II. Kształcenie językowe.
    • 1. Pogłębianie funkcjonalnej wiedzy z zakresu nauki o języku.

Wymaganie szczegółowe

  • I. Kształcenie literackie i kulturowe.
    • 2. Odbiór tekstów kultury. Zdający:
      • 1) przetwarza i hierarchizuje informacje z tekstów, np. publicystycznych, popularnonaukowych, naukowych.

Zasady oceniania

1 pkt. – odpowiedź poprawna z trafnym uzasadnieniem.

0 pkt. – odpowiedź niepoprawna lub niepełna albo brak odpowiedzi.

Przykładowa odpowiedź oceniona na 1 pkt.

Autorka drugiego tekstu nie zgadza się z opinią wyrażoną w pierwszym artykule. Jej zdaniem zmiany imion i nazw, wprowadzone w nowym przekładzie, nie zniechęcają czytelników, lecz zachęcają do lektury nowych, gdyż sprawiają, że utwór jest bardziej autentyczny (wiarygodny) dla młodych ludzi i ma wartości poznawcze.

Zadanie 4 (2 pkt.)

Wymagania ogólne

  • I. Kształcenie literackie i kulturowe.
    • 7. Kształcenie umiejętności czytania, analizowania i interpretowania […] tekstów kultury, a także ich wzajemnej korespondencji.
    • 8. Kształcenie umiejętności świadomego odbioru […] tekstów kultury na różnych poziomach […].

Wymagania szczegółowe

  • I. Kształcenie literackie i kulturowe.
    • 2. Odbiór tekstów kultury. Zdający:
      • 1) przetwarza i hierarchizuje informacje z tekstów np. publicystycznych, popularnonaukowych, naukowych;
      • 2) analizuje strukturę tekstu: odczytuje jego sens, główną myśl […];
      • 3) […] rozpoznaje środki językowe i ich funkcje zastosowane w tekstach […].

Zasady oceniania

2 pkt. – poprawne podanie, nazwanie i omówienie funkcji środka z obu tekstów.

1 pkt. – poprawne podanie, nazwanie i omówienie funkcji środka z jednego tekstu.

0 pkt. – odpowiedź niepoprawna lub niepełna albo brak odpowiedzi.

Przykładowe odpowiedzi

Tekst Cytat Nazwa środka Funkcja w artykule
1 Czy naprawdę warto było „zabić” Anię, z której historią życiową z zapartym tchem zapoznawały się dzieci od wielu lat? (lub inne pytanie z tekstu) Pytanie retoryczne Wyraża wątpliwości autorki i zachęca do refleksji nad nimi oraz omawianą książką.
2 Z mojej perspektywy o żadnej karze nie może być mowy! (lub inne wykrzyknienie) Wykrzyknienie (zdanie wykrzyknikowe) Wyraża zachwyt autorki i ma wzbudzić entuzjazm w czytelniku.

Zadanie 5 (4 pkt.)

Wymagania ogólne

  • I. Kształcenie literackie i kulturowe.
    • 7. Kształcenie umiejętności czytania, analizowania i interpretowania […] tekstów kultury, a także ich wzajemnej korespondencji.
    • 8. Kształcenie umiejętności świadomego odbioru […] tekstów kultury na różnych poziomach […].
  • II. Kształcenie językowe.
    • 1. Pogłębianie funkcjonalnej wiedzy z zakresu nauki o języku.
  • III. Tworzenie wypowiedzi.
    • 2. Wykorzystanie kompetencji językowych […] w wypowiedziach […] pisemnych.

Wymagania szczegółowe

  • 2. Odbiór tekstów kultury. Zdający:
    • 1) przetwarza i hierarchizuje informacje z tekstów np. publicystycznych, popularnonaukowych, naukowych.
  • 4. Ortografia i interpunkcja. Zdający:
    • 1) stosuje zasady ortografii i interpunkcji […].
  • 2. Mówienie i pisanie. Zdający:
    • 2) buduje wypowiedź w sposób świadomy, za znajomością jej funkcji językowej […];
    • 6) tworzy spójne wypowiedzi w następujących formach gatunkowych: […] notatka syntetyzująca.

Przykładowa odpowiedź oceniona na 3 pkt.

Oba teksty przedstawiają odmienne opinie autorek na temat nowego przekładu „Ani z Zielonego Wzgórza”, dokonanego przez Annę Bańkowską. Pierwszy artykuł akcentuje słabe strony tego przedsięwzięcia, ukazując niezadowolenie licznych odbiorców, przyzwyczajonych do starych wersji tłumaczenia. Autorka szczególnie krytycznie odnosi się do zmiany imion i nazw, występujących w powieści. Drugi tekst zawiera wiele entuzjastycznych pochwał nowego przekładu. Jako zalety podano właśnie większą zgodność z oryginałem, dostosowanie imion i nazw do kanadyjskich realiów oraz wartości poznawcze dzieła. Obie autorki doceniają ogromną wartość oraz popularność samego utworu i zależy im na jego upowszechnianiu. (89 słów)

Przykładowa odpowiedź oceniona na 2 pkt.

Artykuły dotyczą nowego przekładu „Ani z Zielonego Wzgórza” autorstwa Anny Bańkowskiej. Autorki wyrażają całkowicie odmienne opinie. W pierwszym tekście dominuje krytyka i rozczarowanie spowodowane licznymi zmianami, jakich dokonała tłumaczka. Drugi artykuł zawiera wiele pochwał. Jego autorka uważa, że wprowadzone zmiany zapewnią powieści nowych, młodszych czytelników. Oba artykuły zgodnie potwierdzają, że sam utwór zasługuje na uznanie i posiada wielu wiernych czytelników. (60 słów)

Przykładowa odpowiedź oceniona na 1 pkt.

Oba artykuły poruszają problem nowego przekładu „Ani z Zielonego Wzgórza”, którego dokonała Anna Bańkowska. Autorka drugiego tekstu całkowicie nie zgadza się z opiniami wyrażonymi w pierwszym artykule. Uważa ona, że zmiany dokonane w najnowszym tłumaczeniu spowodują, że utwór lepiej dotrze do licznych czytelników z młodego pokolenia. Zgadza się, że powieść zasługuje na wielkie uznanie i zawsze będzie miała swych fanów. (60 słów)

« wszystkie materiały do tej książki